zondag 25 november 2012

Rituelen in Nepal - met aandacht

Zoals ik Nepal beleeft heb is het een land van rituelen en van loslaten en met aandacht. Als je uit de hectiek van het westen wilt ontsnappen, ga dan naar Nepal ;)  In onze eerste week werden we onverwachts ondergedompeld in het Dashain festival. Dit betekende ook dat alles anders ging dan verwacht, het vrouwenproject en de scholen waren dicht. De kinderen hadden vakantie en er reden geen bussen en taxi's.

Het Dashain festival is van oorsprong een hindoefestival. Families komen bij elkaar om de moedergodin Durga te vereren. Het is ook een groot familiefeest, iedereen zoek elkaar op en op de belangrijkste dag geven de oudere familieleden de jongeren een rode tika.
Met een tika vertel je dat je de ander bescherming en een goed leven wenst door een rode stip op het voorhoofd te drukken, gras of een bloemetje achter je oor of in het haar te doen en wat geld te geven.

Wij vierde Dashain met een van de andere weeshuizen. Op het dak van het VSN gebouw kregen de kinderen ook een tika. Al snel kregen wij ook een tika aangeboden. Een rood tika goedje lag op een bordje, dit nader bestuderend kreeg ik het ineens heel benauwd. Omdat ik wist dat ze ook geiten slachten voor het festival moest ik ineens daar aan denken, rood, bloed en stukjes (...) Dit eerste aanbod sloeg ik af. Ik vroeg me ook af of dat je geen Hindoe moet zijn om een tika te krijgen. Het tika goedje bleek rijst met water en rode tikapoeder te zijn. En je hoeft geen Hindoe te zijn om een tika te ontvangen, het gaat om de intentie, wat je elkaar wenst. De vergelijking met sinderklaas en kerst werd gemaakt, iedereen vier het om het vieren. Het geloof is op de achtergrond geraakt, voor velen niet meer belangrijk. Wel het vieren om de familiebanden aan te halen en te sterken en iedereen het goede te wensen. En aangezien je al snel familie bent, willen ze je graag een tika geven. Wat mooi en fijn gevoel om een tika te krijgen!

 
Ons gastgezin voor vertrek naar hun familie, we wilden hun graag onze pepernoot laten proeven. 
 

Ook de wagens en motoren kregen een soort tika of werden versiert met bloemen.
De grond werd gezegend voor de bouw. Links op de foto zitten mensen in een kring bij elkaar, de buren  en ook wij kijken mee vanaf het dakterras. Rituelen waarmee ze stil staan bij wat er gaat gebeuren en natuurlijk hopen ze dat alles naar wens gaat verlopen.
 
En dan ons afscheidsritueel van onze Sunrise kids. We stonden op punt om te vertrekken, wilde iedereen een afscheidknuffel geven en dan gaan. We wilden ook op tijd terug zijn om met andere vrijwilligers om nog wat te gaan drinken. Ineens werden er twee stoelen geplaatst en uitgenodigd plaats te gaan nemen. De kinderen gingen in een rij staan en iedereen kwam naar voren om ons een tika te geven, een streep op ons voorhoofd en een bloemetje achter onze oor en in mijn haar. Ze wenste ons bescherming en geluk. Hierna een groet Namasè.
 



 



 
 
Tot slot kregen we van de aamaa (moeder) van de kinderen (Kalpana een jonge vrouw van 24 jaar die het weeshuis leidt) een witte sjaal om ons heen met de wens een veilige reis terug te gaan. Heel ontroerend en aandoenlijk. Wat mooi om er op deze manier stil bij te staan. Een van de kleinste van het stel was niet aanwezig. Afscheid nemen vond ze, vermoed ik, te moeilijk. Toen we weg gingen zat ze onder aan de trap, we mochten haar nog wel een knuffel geven.

De laatste dag verbleven we vlakbij Thamel bij Shiva, Ilse en hun gezin.
Voor vertrek werden we verrast met de rituelen van het Tihar festival ook wel het lichtfestival. Dit is een vrolijk festival voor de kinderen. Op de belangrijkste dag geven broers en zussen elkaar regenboogtika's.





Met aarde en water wordt er een mandala voor het huis met een pad naar binnen geschilderd. Deze wordt versierd met veel kleuren. De kleurige mandala lokken de godin Lakshmi, de godin van de welvaart, naar binnen. Er wordt een pad geschilderd dat in huis doorgaat tot boven aan het trappenhuis. Door (witte)voetstappen aan te brengen kan de god zijn weg goed vinden. S'avonds worden er olielampjes op de mandala gelegd en zijn alle huizen verlicht met lichtjes. Ook wordt er met elkaar heerlijk gegeten.

Vanuit het vliegtuig terug naar huis was dit prachtig te zien, overal lichtjes, zoveel kleur en met zoveel aandacht!!
 
 
 
Photo's with the Sunrise Kids taken by Kalpana. Thanks!

www.hetanderereizen.nl
http://apanga-childrens-home.org/
www.purenepal.com
www.diyonepal.nl



 

dinsdag 20 november 2012

Op reis met Pure Nepal - village homestay

Na de intensieve twee weken in Kathmandu zijn we 5 dagen met de organisatie Pure Nepal over het platteland van Dhading getrokken. Pure Nepal is ook de organisator van de DiyoNepal Foundation, die de mensen van het platteland ondersteund. Zo hebben we ook een rondleiding gekregen over de projecten die gerealiseerd zijn en nog lopen. Heel indrukwekkend. Ze richten zich op kleine dingen binnen gezinnen, zoals warme kleding, een watersysteem, een gasfornuis op mest, onderwijs, medische middelen, community(buurt)huizen ed..

We hebben een gezin ontmoet dat dakloos was. Hen is onderdak geboden en stimulatie tot zelfredzaamheid door bijvoorbeeld een stukje land te bewerken. Ook de mogelijkheid te bieden dat de kinderen naar school gaan.

Een ontmoeting met de blinde jongenman Kishwor. Zij hebben de jongen een muziekinstrument gegeven. Voor gehandicapten is er helemaal niets. De jongen heeft het instrument zich eigen gemaakt en als je hem hoort spelen blijf je niet ongeroerd. Deze jongen is op zijn 10de plotseling blind geworden, hij denkt dat hij gestraft is omdat hij niet goed naar zijn ouders heeft geluisterd. Er is weinig kennis, dus bestaan er dat soort ideeën.

Hoe zij daar leven is nog heel authentiek, ze leven van de rijkdommen uit de natuur, weten wat eetbaar is, hoe je het kunt verbouwen, het maken van bladeren kommen en prachtige rituelen.
Wat je ook ziet zijn westerse invloeden die verstoren omdat de mensen het niet begrijpen. De oudere generaties zijn nog nooit naar school geweest, kunnen niet lezen en schrijven. Ook schort er nog het een en andere aan het huidige onderwijssysteem. Dat plastic in de natuur niet wordt verteerd begrijpen ze niet, alles wordt op straat gegooid. In Kathmandu is deze vervuiling erg groot zowel op straat als in de rivier. De materialen waar ze hun huizen mee bouwen zijn veranderd, meer koude materialen. Het is kouder in huis, mensen worden ziek omdat ze geen warme kleding hebben en dit niet aan elkaar verbinden. Omdat er meer mensen zijn bestaat er een gevaar voor ontbossing omdat iedereen nog op hout stookt. Dat overigens ook heel ongezond is omdat er in huis gestookt wordt vaak zonder afvoersyteem van de rook. De jongeren vertrekken naar de steden zodat hun kennis en cultuur verloren dreigt te gaan. Een kloof tussen de generaties lijkt te ontstaat, ze begrijpen elkaar niet meer.

Pure Nepal en hun Foundation DiyoNepal, dat geleid wordt door de Nepalees Shiva (die in dat gebied is opgegroeid) en zijn Nederlandse vrouw Ilse, heeft de intentie om een brug te vormen tussen het oosten en het westen. De mensen vooruit te helpen in hun ontwikkeling met behoud van hun zo rijke natuur en cultuur.
We zijn met de kinderen van ons gastgezinnen op pad geweest, zoveel kennis hebben deze kinderen over hun omgeving en de natuur! De kinderen spreken redelijk engels en waren met veel enthousiasme onze gids in hun omgeving.

Dinnes klom ineeens in de boom om bladeren voor de geiten te plukken. Regelmatig stopte we ergens om wat bessen of bonen te plukken om te eten.


 


Tijdens de trekking hebben we actief meekunnen doen in het huishouden.

Het maken van Daal Bhat, dat sochtends en savonds gegeten wordt. Met veel zorg en aandacht wordt deze bereid en dat proef je!
  
 
De sikkel wordt voor veel dingen gebruikt zoals het snijden van aardappels.
De gember wordt vers uitgegraven....
 
 
 
 .....en geplet en gevijzeld op een steen samen met andere kruiden.
Dinnes is ook mijn gids in het koken.
Iedereen in het gezin helpt met koken, de vrouw, de man en de kinderen.
 
 
Een prachige omgeving.
Er wordt veel rijst verbouwd, maar overal staan ook planten en bloemen die ze gebruiken voor rituelen, thee of medicinale werkingen.

 
 Na een demonstratie bordjes maken, is het mijn beurt. Het zijn dezelfde bladeren die we eerder geplukt hebben voor de geiten. Met dunne bamboe sprieten worden de bladeren op speciale wijze aan elkaar gerijgt.
 
Dinnes heeft ons meegenomen in een tochtje met zijn vliegtuig. Wie heeft er nou  nog plastic en voorgemaakt speelgoed nodig:)
 
 
 
 
Een bezoek aan een familie wat verderop. Op de achtergrond zie je de werktuigen die worden gebruikt om rijst te pletten. Regelmatig werden we uitgenodigd om fruit of popcorn te komen eten. Het fruit plukte ze ter plekke uit de bomen.
 
 
Nooit geweten waar de rijst nou echt vandaan kwam. Na eerder op het veld gewerkt te hebben, wordt het hier eruit geslagen. Daarna wordt het nog door een machine gehaald om de rijst te pellen en te polijsten. Rijst is gewoon een soort van gras!! En wat ervan over blijft wordt ook weer gebruik voor bijvoorbeeld voedsel voor de dieren, een kussen om op te zitten of een stoffer om de boel schoon te vegen.
 
 
Prachtig uitzicht. Bij zonsopkomst werd de Himalaya het eerst aangeraakt.
 

 
Alle foto's zijn met toestemming genomen.



zondag 18 november 2012

Art Classes op de CBIA in Kathmandu

The thought of the day:
To see is an Art!!

Inspired by Kornél, Lian and the artist.



What is art? I asked my students. Art is drawing pictures, a kind of talent, to get money, for entertainment, about feelings, something you do with your head, to teach to others....
 
For me is art a conversation with myself, within myself or with something outside. It is about expressing feelings. And very important: you can not do it wrong. It is experimenting and playing with materials. That is what I did with the students!!
 
 
A conversation with yourself and something outside. To talk with eachother in silence.
How did the conversation go?
Thinking about: working together, difficult not to talk, angry because the other did something you did not like, following the other, being the leader, challenging the other.
 
 A conversation with yourself within yourself. With closed eyes, and a charcoal in each hand. Closed eyes because you can feel better, but if you don't like it you can look in front of you. But don't look at your hands. Your hands wants to control, it doesn't have to be anything. Just follow your movement within.









After playing and experimenting with the charcoal, we play with lines in color, using your imagination. Or imagine you go in a time machine, where will you be after 20 years, what are you doing, what do you want to do?









 
 


 In the meantime volunteers with a medical education were doing a medical check up with the kids.



Some teachers were curious about the art lessons, I hope they got inspired and will give it forward.


 
A class for the volunteers on the rooftop of the VSN-office.
 
 
 
 

 
 
Alle foto's zijn met toestemming genomen.
 





Nepal - de reis in Kathmandu

De reis naar Nepal was bijzonder mooi, inspirerend, ontroerend en nog veel meer. Een land met veel uitersten zoals armoede en rijkdom. De eerste twee weken zijn we in Kathmandu geweest en hebben we de Sunrise kids en kinderen uit andere weeshuizen ontmoet en in ons hart gesloten. De weken liepen op zijn Nepalees, dat betekent soms veel geduld, wachten en verrassende bijkomstigheden, maar het komt altijd goed. De mensen gastvrij en vriendelijk.

Via de VSN (Volunteer Society Nepal) werden we in contact gebracht met andere vrijwilligers en meerdere weeshuizen. Het aantal kinderen in deze tehuizen wordt bewust klein gehouden om een familiesfeer te creëren. Goed om de verschillen te zien. In Sunrise zitten meer jongere kinderen, in hun gedrag merk je dat deze kinderen duidelijk het een en ander voor de kiezen hebben gehad en dat het nog vers is. Alle kinderen zijn nieuwsgierig, leergierig en gaan graag naar school. 
In de tweede week kwamen we de kinderen ook op school tegen. Zowel Ferry als ik hebben les gegeven op hun school. De school, met invloed vanuit de VSN, is heel blij met buitenlanders die les willen geven. Nepal kent geen goede opleidingen voor docenten, iedereen kan docent worden. Ze willen graag leren van hoe wij dat doen. Ook vrijwilligers die de leerkrachten kunnen onderwijzen worden gretig ontvangen. In de Nepalese methode zit weinig interactie, stof wordt opgelepeld zonder te begrijpen.
 
In overleg hebben we steeds een klas in drieën gedeeld, zodat we in kleine klassen werkten. Ferry ging aan de slag met Engelse conversatie en besprak de verschillen tussen Nepal en Nederland. Kornél, een vrijwilliger uit Hongarije, deed dat via een liedje van John Lennon 'Imagine' (die zij overigens niet kenden). Ik ben met de kinderen gaan tekenen gericht op expressie. Dit was voor hun geheel nieuw en is met veel enthousiaste ontvangen. De kinderen die het minder goed deden tijdens de conversatie en zelfs verveeld leken, deden het hier heel goed! Omdat er zoveel vraag naar was heb ik ook een aantal docenten lesgegeven en tot slot een groep vrijwilligers. Sandra, een vrijwilliger uit Nederland, heeft na ons vertrek mijn 'art classes' overgenomen en hopelijk kan zij het ook weer doorgeven.

Ook met de Sunrise kids heb ik buiten schooltijd veel getekend en geschilderd. Wat mij opviel was dat ze weinig sturing kennen, ze lijken gewend te zijn het allemaal zelf te regelen en doen, hoe klein ze ook zijn. Zo was er in eerste instantie weinig concentratie om te tekenen. Na een paar lijnen wilde ze een nieuw blaadje, de potloden vlogen alle kanten op. Ze gaven elkaar weinig ruimte, de een ging op de ander zijn tekening zitten of kraste erover heen. Na het tekenen werd er niet meer omgekeken naar de tekeningen en werden het soms vliegtuigen. Tot verdriet van enkele kinderen die er wel waarde aan leken te hechten.

Ik heb geprobeerd hier sturing in te geven, zo konden ze pas om een nieuw blaadje vragen wanneer de tekening echt af was. De kinderen waren nu langer met hun tekening bezig. Soms maakte ik wel eens een fout door te zeggen dat het niet af was, een zwart wit tekening die niet was ingekleurd (staat vaak letterlijk symbool voor 'kleur geven aan....' ). De jongen kraste dan boos met één kleur wat in en kwam dan bij mij terug. Ik: 'Hmmm, you don't like to give it colours, it really was already finished', Hij: 'Yes!!' Dezelfde jongen heeft later met veel enthousiasme geholpen aan een gezamenlijke schildering in kleur!
De tekeningen heb ik verzameld en met hen op de muur geplakt, de kinderen konden nu met trots kijken wat ze hadden gemaakt. 
 
  
 
 
 
 
 
 
Alle foto's zijn met toestemming genomen.